چهارمین امام معصوم،حضرت علی بن الحسین علیهالسلام، شخصیتی که جدّ بزرگوارش، حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام، او را بهترین فرد روی زمین بعد از پدرش معرفی نموده است، در مدینه منوره در سال 38 هجری چشم به دنیا گشودند.
مادر امام شهربانو، دختر یزدگرد سوم ـ آخرین پادشاه سلسله ساسانی ـ بوده است.
امام سجاد دارای القاب و کنیهها ی متعددی است که در کتب روایی و تاریخی ذکر شده است. دوران کودکی امام، در زمان جدّ بزرگوارش، حضرت امیر المومنین، و عموی ارجمندش، امام حسن مجتبی، گذشت. دورهی نوجوانی اش را تا شهادت پدر بزرگوارش، حضرت امام حسین، که حدود ده سال به طول انجامید در خدمت پدر گذراند. امام سجاد دارای چند همسر و فرزند بوده است.
بر اساس دلایل و برهانهای روشن و قطعی، در امامت علی بن الحسین علیهالسلام هیچ جای شکی باقی نیست.
زندگی پربرکت حضرت سجاد علیهالسلام را پس از دوران کودکی و نوجوانی میتوان به چند مقطع تقسیم کرد:
-- همراهی با امام حسین علیهالسلام از مدینه به کربلا تا هنگام شهادت
-- پس از شهادت پدر تا ورود به مدینه (رهبری نهضت پس از پدر)
-- حضور در مدینه تا وفات
امام پس از 35 سال مجاهده در میدانهای مختلف که تجسم جهادی به مراتب سختتر و جانکاهتر از جهاد رویاروی دشمن در میدان نبرد بود، با زمینهسازی فعالیتهای گسترده فرزند و نوه معصوم خود، امام باقر و امام صادق علیهما السلام، و استقلال کامل مکتب حیاتبخش امامت که همان اسلام ناب بود، و انسجام بخشیدن به جامعهی شیعی، به دست ولید بن عبدالملک مسموم شد و روح مطهرش به عالم قدس پر کشید. شهادت امام چهارم، مدینه و سایر جوامع اسلامی و عموم شیعیان را در غمی جانکاه فرو برد.
مدفن مقدس حضرت ، بقیع، در جوار عموی بزرگوارش، حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام، است. و کلام آخر زمزمه صلوات خاص آن امام است: " السلام علیه و یوم ولد و یوم استشهد و یوم یبعث حیا. "